Δύο προϋποθέσεις για να γίνει City ο Πειραιάς

Η συνεχής βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών και η διαμόρφωση μίας θετικής επιχειρηματικής ατμόσφαιρας στο σύνολο της χώρας είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη μιας ισχυρής ναυτιλιακής συστάδας (cluster) στον Πειραιά.

Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε από τη συζήτηση που οργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Τεχνολογίας (ΕΛΙΝΤ) στο πλαίσιο της διήμερης Ετήσιας Συνάντησης ναυτικής τεχνολογίας η οποία πραγματοποιήθηκε στις 27 και 28 Νοεμβρίου στο Μέγαρο του ΟΛΠ με χορηγό επικοινωνίας τη «Ν».

Μπορεί η συζήτηση να έγινε σε μία συγκυρία όπου η διεθνής κρίση ακυρώνει ενδεχομένως οποιαδήποτε σχέδια ωστόσο ο προβληματισμός που αναπτύχθηκε στη διάρκεια της συζήτησης και οι προτάσεις που ακούσθηκαν οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι ο Πειραιάς μπορεί να διεκδικήσει ένα πιο σημαντικό ρόλο στο διεθνές ναυτιλιακό σύστημα με την προϋπόθεση της συνεχούς βελτίωσης υποδομών και του γενικότερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

 

Βασικός εισηγητής της συζήτησης ο κ. Γιώργος Γράτσος πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος ο οποίος επεσήμανε ότι οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις έρχονται και παρέρχονται, οι υπηρεσίες όμως προς την ναυτιλία δεν φεύγουν εύκολα όπως έδειξε το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας. Πρόσθεσε ότι το ελληνικό ναυτιλιακό cluster είναι μικρό και τα οφέλη θα ήταν πολύ περισσότερα εάν οι εξελίξεις στη χώρα μας είχαν παρακολουθήσει τα όσα συμβαίνουν διεθνώς. Αναφέρθηκε αναλυτικά σε κάθε ένα τομέα που συνθέτει το cluster τονίζοντας ιδιαίτερα την καθυστέρηση σε υποδομές και θεσμικό πλαίσιο. Έφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την κρουαζιέρα όπου χάνονται κάθε χρόνο πάνω από 300 εκατ. ευρώ και πάνω από 6.500 θέσεις εργασίας γιατί ο Πειραιάς δεν είναι home porting., ενώ σημείωσε ότι και το Χ.Α. μόλις πρόσφατα τροποποίησε το θεσμικό πλαίσιο για την είσοδο ναυτιλιακών εταιρειών. Τέλος επεσήμανε ότι η ολοκλήρωση του διαγωνισμού παραχώρησης του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων του ΟΛΠ στη Cosco δημιουργεί συνθήκες ώστε ο Πειραιάς να γίνει κέντρο του διαμετοκομιστικού εμπορίου στη ευρύτερη περιοχή.

Ο κ. Παύλος Αβραμέας πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης ναυτιλιακών Δικηγόρων και γενικός γραμματέας της Ένωσης για τη ναυτική Διαιτησία, τόνισε μεταξύ άλλων ότι προβληματίζεται από τη χρήση «ελληνικό» σε ό,τι αφορά το cluster σημειώνοντας ότι με βάση το κριτήριο της εντοπιότητας το ελληνικό cluster είναι γεγονός. Όμως εάν θέλουμε να αναπτυχτεί περαιτέρω το cluster στον Πειραιά θα πρέπει πρώτα να φροντίσουμε ο Πειραιάς να γίνει διεθνές ναυτιλιακό κέντρο.

Ο κ. Ηλίας Γαλανόπουλος managing Director της Regal Mare αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης του ναυπηγικού και ναυπηγοεπισκευαστικού τομέα, τονίζοντας ότι η τελευταία ναυπήγηση στα ναυπηγεία Ελευσίνας ήταν το «Νήσος Χίος» μετά το 1975.

 

O κ. Γιώργος Ξηραδάκης διευθύνων σύμβουλος της XRTC τόνισε ότι η τραπεζική αγορά είναι κύριο μέλος του ναυτιλιακού Cluster. Από την άποψη αυτή τα χαρακτηριστικά της τραπεζικής δραστηριότητας στην ελληνική ναυτιλία είναι η επιτόπια παρουσία των μεγάλων διεθνών τραπεζικών ομίλων που χρηματοδοτούν την ελληνική ναυτιλία, η πληθώρα άλλων τραπεζών χωρίς παρουσία στην Ελλάδα. Το χαρτοφυλάκιο δανείων ξεπερνά τα 80 δισ. δολ. και αφορά σε 41 Τράπεζες. Το συνολικό χαρτοφυλάκιο χρηματοδότησης ελληνικής ναυτιλίας έχει 8πλασιαστεί από το 1994, 4πλασιαστεί από το 2000, και 2πλασιαστεί από το 2004.

Ο κ. Ιωάννης Παχούλης πρόεδρος της Ενώσεως Μεσιτών Ναυτιλίας και διευθύνων σύμβουλος της Megachart τόνισε ότι τα τελευταία χρόνια ο Πειραιάς έχει ενδυναμώσει τη θέση του στο διεθνές ναυτιλιακό σύστημα με τους Ελληνες brokers να βελτιώνουν την ανταγωνιστική τους θέση και υπογράμμισε την ανάγκη ύπαρξης δυνατού ελληνικού νηογνώμονα και ελληνικού p&I Club.

O κ. Απόστολος Πουλοβασίλης διευθύνων σύμβουλος του Hellenic Lloyds SA αναφέρθηκε στην ανάγκη ενός νέου εταιρικού μοντέλου συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων επιχειρηματικών φορέων της ναυτιλίας, ενώ τέλος ο κ. Χρήστος Προκοπίου της marine Underwriters Aigaion Insurance αναφέρθηκε στα οφέλη ύπαρξης του cluster για τη ναυτιλία και την εθνική οικονομία.

 

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων Μικρών Αποστάσεων κ. Νίκος Βαρβατές αναφέρθηκε από την πλευρά του στην ανάγκη περαιτέρω βελτίωσης των συνθηκών λειτουργίας των ναυτιλιακών επιχειρήσεων ιδιαίτερα αυτών που δραστηριοποιούνται στη μεσογειακή ναυτιλία ενώ είχε εκθέσει αναλυτικά την άποψη του περί cluster σε ομιλία του την πρώτη ημέρα του συνεδρίου. Στην Ομιλία του ο κ. Βαρβατές μεταξύ άλλων τόνισε: Ως κλαστέρ θεωρούμε το σύνολο των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται περί την εμπορική ναυτιλία σε μια χώρα. Αυτές οι δραστηριότητες συμπεριλαμβάνουν μεν άμεσες υπηρεσίες στη ναυτιλία όπως οι ναυλώσεις, οι ασφαλίσεις και οι επισκευές, αλλά και άλλες- λιγότερο εμφανείς - όπως η ναυτική εκπαίδευση και η δια βίου μάθηση των στελεχών των επιχειρήσεων. Στη νέα του σημερινή μορφή το Ελληνικό κλαστέρ επανέρχεται με νέες δυναμικές συμμετοχές στους χώρους των νομικών υπηρεσιών, της εκπαίδευσης, της πιστοποίησης ποιότητας, της χρηματοδότησης, αλλά και άλλων συναφών υπηρεσιών όπως αυτές των ορκωτών λογιστών, των ανεξάρτητων επιθεωρητών και των τεχνικών συμβούλων. Θα ήθελα ιδιαίτερα να σταθώ στην τεράστια ποιοτική βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους τομείς των ναυλώσεων και των αγοραπωλησιών πλοίων των οποίων η φήμη έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Δεν χωρά αμφιβολία ότι για μια φορά ακόμα υπάρχουν θετικές εξελίξεις και πολύ καλές προοπτικές.

Το cluster πρέπει να «κερδίσει» την πλοιοκτησία «με το σπαθί του»

Ο κ. Τζώρτζης Γαβριήλ διευθυντής της Golden Union Ships Agents, μιλώντας εκ μέρους των πλοιοκτητών, επεσήμανε αρχικά ότι η ελληνική ναυτιλία αναπτύχθηκε στα σημερινά μεγέθη χωρίς την ύπαρξη κάποιου οργανωμένου cluster, αλλά με βάση την εμπορικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματική δεινότητα των μελών της. Αναζήτησε και βρήκε υπηρεσίες (νομικές, ασφαλιστικές, επισκευαστικές, ναυπηγικές, κ.ά.) σε όλο τον κόσμο. Επομένως ο εφοπλισμός από τη φύση του δεν εξαρτάται από το cluster, αλλά το cluster πρέπει να κερδίσει με το σπαθί του την πλοιοκτησία.

Κατά τον κ. Γαβριήλ το ενδιαφέρον θα πρέπει να εστιασθεί στη βελτίωση των παρεχόμενων προς τη διεθνή ναυτιλία υπηρεσιών. Οι διάφοροι φορείς παροχής ναυτιλιακών υπηρεσιών θα πρέπει να βελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, και από την άλλη η πολιτεία θα πρέπει να βελτιώσει τη γενικότερη επιχειρηματική ατμόσφαιρα στη χώρα τόνισε ο κ. Γαβριήλ. Το Cluster δεν μπορεί να «επιβληθεί» δια νόμων αλλά μέσα από μία διαδικασία ανταλλαγής απόψεων και συνεχούς βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών κατέληξε ο κ. Γαβριήλ.